«رحیل» عاشقانه ای جذاب از قلب تاریخ معاصر

بابک جوادی



تاریخ معاصر به ویژه طی صد سال اخیر، منبع فوق العاده ای برای فیلمنامه نویس ها در مدیوم های مختلف از سینما تا تلویزیون به حساب می آید. چرا که در این بازه زمانی، وقایع بسیاری رخ داده که قابلیت به تصویر کشیدن داشته و در عین حال منابع تحقیقاتی آن هم تا حدود زیادی در دسترس است.

یکی از این مقاطع تاریخی، آخرین روزهای حکومت قاجار و مصادف با به قدرت رسیدن رضا خان است. دوره ای که ایران در پایان سلسله قجر، وضعیت نابسامانی قرار داشته و آدم های مختلف از داخلی تا خارجی سعی در کسب قدرت و چنگ انداختن به حکومت داشتند. قاب کوچک تلویزیون برای روایت قصه های تاریخی بسیار مناسب بوده و سریال فضای کافی برای خلق داستانی همراه با داستانک های متعدد را در اختیار سازندگان اثر قرار می دهد. 

مجموعه تلویزیونی «رحیل» به کارگردانی مشترک مسعود آب پرور و رامین عباسی زاده که این روزها در حال پخش از شبکه سه سیما است، تازه‌ترین نمونه تولید شده در باب تاریخ معاصر است که قصه خود را از آخرین روزهای سلطنت احمدشاه کلید زده است. فیلمنامه رحیل از آن دسته فیلمنامه هایی است که به شخصیت محور بودن شهرت دارند.

زنی جوان به نام مها نوه ناصرالدین شاه، شخصیت محوری «رحیل» است که قصه با او آغاز شده و پیش می رود. تقریبا تمامی داستان های فرعی هفت هشت قسمت نخست نیز حول محور او شکل می گیرد. در نقطه مقابل، شخصیت های مختلف یا همچون ولیعهد قجری سعی در به دست آوردن دل مها داشته یا به دنبال نابود کردنش هستند. بی تاج ساحره و همسرش سرگرد به دنبال جواهری هستند که همراه مها بوده و نیرویی در آن نهفته که می تواند صاحب اش را به قدرت برساند. در قطب شر سریال، مرد خطرناکی به نام شفیق قرار دارد که گذشته ای در دربار شاهی داشته و به دنبال انتقامی شخصی از مها است. همه اینها نیز دست به دست هم داده و فضایی سرشار از سوء ظن را به وجود آورده که جذابیت های بسیار برای مخاطب دارد.

یکی از ویژگی های «رحیل»، تعدد شخصیت ها و طیف متنوعی از شخصیت، تیپ و تیپ-شخصیت است که برخی از آنها لایه های درونی بیشتری نسبت به بقیه دارند. مها به عنوان شخصیت اصلی کار در قسمت های اولیه تقریبا غایب بوده و مخاطب او را از زاویه دید شخصیت های دیگر همچون: بلور و اصلان صحاف باشی می بیند. به ویژه دومی که داستانک عاشقانه ای با حضورش شکل گرفته و نقش مهمی در پیشبرد داستان دارد.

بی تاج در قطب منفی کار، شخصیتی پیچیده و چندبعدی است که خوب از کار درآمده و مخاطب را نسبت به سرنوشت مها در بیم و امید نگه می دارد. شمامه که توسط او وارد دربار می شود، وجوه تیپیکال دختری بلندپرواز و طماع را با خود داشته و جبهه شر رحیل را تقویت می کند.

آنچه که در «رحیل» بسیار به چشم می آید، واقعی بودن فضاها و دور بودن آن از دکورهای معمول آثار تاریخی است. در عین حال دکوپاژ سکانس ها هم به گونه ای است که حسی از مستند بودن به تماشاگر دست می دهد و اینها همه مرهون حضور یک تهیه‌کننده باتجربه به نام رامین عباسی‌زاده در عقبه تولید است؛ تهیه‌کننده ای که بیش از هر چیز مدیوم تلویزیون را می‌شناسد و می‌داند مخاطب تلویزیون چه می‌خواهد.

«رحیل» در انتخاب بازیگران پرتعداد خود ترکیبی از بازیگران شناخته شده همچون: اندیشه فولادوند، حمیدرضا آذرنگ و هومن برق نورد، کاظم هژیرآزاد و فرخ نعمتی و ثریا قاسمی و نسیم ادبی و... را در کنار بازیگران نوجو و به شدت بااستعدادی همچون علی عباسی‌زاده در نقش اصلان و گیتا راد در نقش مها و... قرار داده و از این بابت موفق عمل کرده.

«رحیل» به واسطه قصه گو بودن و برخورداری از شخصیت های جذاب در دو قطب مثبت و منفی، در جذب مخاطب موفق عمل کرده و می تواند در ادامه به یکی از سریال های پربیننده تلویزیون در سال جاری تبدیل شود‌.